ขนาดของดาว


ดาวฤกษ์อยู่ไกลมาก เราไม่สามารถวัดขนาดของดาวฤกษ์ด้วยวิธีตรง นักดาราศาสตร์คำนวณขนาดรัศมีของดาวฤกษ์ โดยการนำกำลังส่องสว่าง และอุณหภูมิพื้นผิวของดาวมาเปรียบเทียบกับดวงอาทิตย์  ในขั้นตอนแรกนักดาราศาสตร์จะใช้เซนเซอร์ CCD บันทึกภาพและตรวจนับโฟตอนที่มากับแสงดาว   จากนั้นจะหาค่าความยาวคลื่นเข้มที่สุดที่ดาวแผ่รังสีออกมา เพื่อคำนวณหาค่าอุณหภูมิพื้นผิวของดาวด้วยกฎของวีน ดังตัวอย่างที่ 1

ตัวอย่างที่ 1:     ดาวหัวใจสิงห์มีความยาวคลื่นเข้มสุด (λmax) 181.25 nm  จะมีอุณหภูมิพื้นผิวเท่าไร 

                                     T = 0.0029 /λmax

                                        = 0.0029 / 181.25 x 10-9

                                        = 16,000 K  

เมื่อเราทราบอุณหภูมิพื้นผิวของดาวแล้ว ก็นำค่าที่ได้มาแทนที่สูตรตามกฎของสเตฟาน-โบลทซ์มานน์ เพื่อหาความเข้มของพลังงาน และรัศมีของดาวดังนี้

        เมื่อนำรัศมีของดาวฤกษ์ (สูตรข้อ 4) มาเปรียบเทียบกับรัศมีของดวงอาทิตย์จะได้สูตร 

 โดยที่       R/RSun = รัศมีของดาวฤกษ์เปรียบเทียบกับดวงอาทิตย์  

                T/TSun = อุณหภูมิของดาวฤกษ์เปรียบเทียบกับดวงอาทิตย์ 

                L/LSun = อัตราส่วนกำลังส่องสว่างของดาวฤกษ์เปรียบเทียบกับดวงอาทิตย์ 


ตัวอย่างที่ 2 ดาวหัวใจสิงห์ มีค่าความสว่าง L = 140 LSun มีอุณหภูมิพื้นผิว T = 16,000 K   รัศมีมีขนาดกี่เท่าของดวงอาทิตย์

                    รัศมีของดาวหัวใจสิงห์มีขนาด 1.55 เท่า ของดวงอาทิตย์