ดาวเคราะห์แคระ


ในปัจจุบันเทคโนโลยีของกล้องโทรทรรศน์ก้าวหน้าไปมาก มีการสร้างกล้องโทรทรรศน์ขนาดใหญ่บนพื้นโลก และส่งขึ้นไปโคจรในอวกาศ เพื่อได้ภาพคมชัดไม่มีกระแสอากาศรบกวน นอกจากนั้นยังมีการสร้างกล้องโทรทรรศน์อินฟราเรดซึ่งสามารถตรวจจับวัตถุขนาดเล็กที่มีอุณหภูมิต่ำ จึงทำให้มีการค้นพบวัตถุในแถบคอยเปอร์ที่มีขนาดใกล้เคียงกับดาวพลูโตเป็นจำนวนมาก เช่น ซีนา เอริส เซดนา วารูนา ฯลฯ ซึ่งถ้าหากเรานับวัตถุพวกนี้เป็นดาวเคราะห์ด้วย ระบบสุริยะของเราก็คงมีดาวเคราะห์หลายสิบดวง ดังนั้นในปี พ.ศ.2549 สมาพันธ์ดาราศาสตร์สากล (International Astronomical Union) จึงประกาศนิยามใหม่ของดาวเคราะห์และวัตถุที่เกี่ยวข้อง ดังนี้ 

ดาวเคราะห์ (Planet) หมายถึง เทหวัตถุที่มีสมบัติต่อไปนี้

ดาวเคราะห์แคระ (Dwarf Planet) หมายถึง เทหวัตถุที่มีสมบัติดังต่อไปนี้ครบถ้วน  

วัตถุขนาดเล็กในระบบสุริยะ (Small Solar-System Bodies) หมายถึง เทหวัตถุอื่นๆ นอกเหนือจากที่กล่าวไปแล้ว  ได้แก่ ดาวเคราะห์น้อย ดาวหาง อุกกาบาต 

ภาพที่ 1 ดาวเคราะห์แคระที่พบในแถบคอยเปอร์
(ที่มา: NASA, JPL)

หากพิจารณาวงโคจรของดาวพลูโต และ เอริส 2003 UB313 (เส้นสีแดง) ในภาพที่ 2 จะเห็นได้ว่า มีวงโคจรรี และคาบเกี่ยวกับดาวเนปจูน  (เส้นสีดำวงนอกสุด) จึงถูกจัดประเภทให้เป็นดาวเคราะห์แคระ 

ภาพที่ 2 วงโคจรของดาวเคราะห์แคระ

หากพิจารณาขนาดและระยะทางจากดวงอาทิตย์ ตามตารางในภาพที่ 3 มีข้อสังเกตดังนี้

ภาพที่ 3 ตารางแสดงระยะทางและขนาดดาวเคราะห์แคระ