กล้องโทรทรรศน์ (Telescope) หรือ กล้องดูดาว เป็นทัศนูปกรณ์ซึ่งประกอบด้วย เลนส์นูนสองชุดทำงานร่วมกัน หรือ กระจกเงาเว้าทำงานร่วมกับเลนส์นูน เลนส์นูนหรือกระจกเงาเว้าขนาดใหญ่ที่อยู่ด้านใกล้วัตถุทำหน้าที่รวมแสง ส่วนเลนส์นูนที่อยู่ใกล้ตาทำหน้าที่เพิ่มกำลังขยาย การเพิ่มกำลังรวมแสงช่วยให้นักดาราศาสตร์มองเห็นวัตถุที่มีความสว่างน้อย การเพิ่มกำลังขยายช่วยให้นักดาราศาสตร์สามารถมองเห็นรายละเอียดของวัตถุมากขึ้น ภาพที่ 1 กล้องโทรทรรศน์หักเหแสงเส้นผ่าศูนย์กลาง 50 มิลลิเมตร ตารางที่ 1 ชิ้นส่วนกล้องโทรทรรศน์หักเหแสงเส้นผ่าศูนย์กลาง 50 มิลลิเมตร
ตารางที่ 2 ชิ้นส่วนกล้องโทรทรรศน์หักเหแสง การประกอบกล้องโทรทรรศน์หักเหแสง 1. วางเลนส์วัตถุใส่ในท่อที่ล็อคเลนส์วัตถุ โดยให้ด้านนูนอยู่ด้านบน สวมท่อลำกล้องกดให้แน่น 2. สอดท่อปรับระยะชัดในข้อต่อลำกล้องกับท่อปรับฯโดยใส่ให้ปลายบานอยู่ด้านในท่อลด 3. วางเลนส์ตาใส่ในท่อโดยให้ด้านนูนหันไปด้านเล็กของท่อลด แล้วกดลงไปที่ปลายท่อปรับฯ 4. สวมข้อต่อลำกล้องกับท่อปรับระยะชัด ไปที่ท่อลำกล้อง 5. ถ้าต้องการถอดแต่ไม่สามารถดึงชิ้นส่วนต่างๆออก ให้โยกคลอนซ้าย-ขวาแล้วค่อยดึง วิธีใช้งาน 1. มองภาพจากด้านเล็กของกล้องและดึงท่อปรับระยะชัดจนภาพที่เห็นในกล้องชัดที่สุด 2. ภาพที่ได้จะเป็นภาพหัวกลับ วิธีการคำนวณกำลังขยายของกล้อง การทดลองจากกล้องจำลอง 1. ลองเปรียบเทียบภาพที่เห็น เมื่อใส่กลับด้านเลนส์วัตถุ 2. ลองเปรียบเทียบภาพที่เห็น เมื่อใส่เลนส์ตาโดยให้ด้านแบนของเลนส์วัตถุหันเข้าหาตา หมายเหตุ * เนื่องจากกล้องนี้เป็นแบบจำลองของกล้องโทรทรรศน์แบบหักเหแสง (Refracting telescope) ที่ใช้ในปัจจุบัน ภาพที่เห็นจากกล้องนี้จะเป็นภาพหัวกลับ เพราะการสังเกตการณ์วัตถุบนท้องฟ้าจะไม่มีหัวตั้งหัวกลับ สำหรับกล้องจริงถ้าต้องการจะได้ภาพหัวตั้งต้องมีอุปกรณ์เสริม เช่น ปริซึมภาพหัวตั้ง ** กล้องดูดาวแบบที่กาลิเลโอใช้จะให้ภาพหัวตั้ง แต่ประสิทธิภาพด้อยกว่า (มุมภาพแคบ) สำหรับกล้องจำลองนี้สามารถทำให้เป็นภาพหัวตั้ง โดยใช้เลนส์ตาเป็นเลนส์เว้า และปรับระยะเลนส์วัตถุกับเลนส์ตาให้เหมาะสม *** ห้ามใช้กล้องโทรทรรศน์ส่องมองดูดวงอาทิตย์ โดยปราศจากแผ่นกรองแสงอาทิตย์ที่มีคุณภาพโดยเด็ดขาด เนื่องจากอาจทำให้ตาบอดได้ |
สื่อการเรียนรู้ > สิ่งประดิษฐ์ >