กล้องส่องทางไกลชนิดสองตา

        กล้องส่องทางไกลชนิดสองตา (Binocular) มีหลักการเช่นเดียวกับกล้องโทรทรรศน์กล่าวคือ ประกอบด้วยเลนส์  2 ชุด คือ เลนส์ใกล้วัตถุและเลนส์ใกล้ตา และใส่ปริซึมไว้ภายในระหว่างเลนส์ทั้งสองเพื่อหักเหลำแสงกลับไปกลับมา ทำให้ลำกล้องสั้นและให้ภาพหัวตั้งดังไดอะแกรมในภาพที่ 1  ขนาดของกล้องจะประกอบด้วยตัวเลข 2 จำนวน ได้แก่ 8x40, 7x50 หรือ 10x25 เป็นต้น  จำนวนแรกเป็นกำลังขยาย  จำนวนหลังเป็นขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของเลนส์วัตถุซึ่งมีหน่วยเป็นมิลลิเมตร
                        
ภาพที่ 1 กล้องแบบพอร์โร ปริซึม (Porro-Prism)   และแบบรูฟ - ปริซึม (Roof-Prism)

        กล้องส่องทางไกลแบบสองตามีหลายแบบและหลายขนา ขึ้นอยู่กับความสะดวกในการใช้งาน ยกตัวอย่างเช่น 

  • เดินทางไกลและไต่เขา: ควรเลือกกล้องที่มีขนาดเล็ก น้ำหนักเบา พกพาง่าย หรือกันน้ำ ได้แก่ 8x24 หรือ 10x25 
  • ดูนก: ควรเลือกกล้องที่มีกำลังรวมแสงพอสมควร กำลังขยายปานกลาง น้ำหนักไม่มากนัก เพื่อให้ภาพไม่สั่นไหว หรือเมื่อยแขนเมื่อยกนานๆ  ขนาดกล้องที่เหมาะสมควรจะเป็น 8x40 หรือ 8x42

  • ดูดาว: วัตถุท้องฟ้าส่วนใหญ่มีความสว่างไม่มาก ดังนั้นกล้องเลือกใช้ควรมีเลนส์วัตถุขนาด 50 มิลลิเมตรขึ้นไป เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการรวมแสง แต่ถ้ากล้องมีขนาดใหญ่และน้ำหนักมาก ก็ต้องติดตั้งไว้บนขาตั้งกล้อง

    
าพที่ 2  อายรีลีฟยาว และ อายรีลีฟสั้น

        ในการใช้กล้องส่องทางไกลจะสังเกตได้ว่า หากถือกล้องไว้ห่างจากดวงตามากเกินไป เราจะมองไม่เห็นภาพทั้งหมดในกล้อง ขอบของภาพจะเบลอจนกว่าเราจะขยับกล้องให้ใกล้กับดวงตามากขึ้น จึงจะเห็นภาพชัดเจนทั้งหมดจนถึงขอบดังภาพที่ 2 ระยะห่างระหว่างเลนส์ตากับดวงตาซึ่งทำให้มองเห็นภาพทั้งหมดในกล้องได้ชัดเจนจนถึงขอบเรียกว่า "อายรีลีฟ" (Eye relief)   กล้องสองตาทั่วไปมีอายรีลีฟประมาณ 8 - 14 มิลลิเมตร ซึ่งสั้นเกินไปสำหรับผู้สวมใส่แว่นสายตา  ดังนั้นหากท่านมีความประสงค์จะใช้กล้องสองตาโดยไม่ต้องถอดแว่นออกเลย ควรเลือกกล้องที่มีอายรีลีฟยาวกว่า 17 มิลลิเมตรขึ้นไป  อย่างไรก็ตามอายรีลีฟแปรผกผันกับกำลังขยาย   กล้องกำลังขยายสูงมีอายรีลีฟสั้น  กล้องกำลังขยายต่ำมีอายรีลีฟยาวกว่า  ดังนั้นการสร้างกล้องกำลังขยายสูงที่มีอายรีลีฟยาวจึงต้องออกแบบเป็นพิเศษและมีราคาแพงมาก